Van wedstrijdbeest naar meester in delicatesse

Als jonge tiener was Seong-Jin Cho in de ban van pianist Krystian Zimerman en diens uitvoering van de vier ballades van Chopin. Ooit een opname maken van die stukken, was zijn kinderdroom. Op zijn vijfentwintigste kan de Zuid-Koreaanse pianist op zijn bucketlist alvast twee items schrappen: net als Zimerman is hij winnaar van de beruchte Chopinwedstrijd in Warschau en bij Deutsche Grammophon maakte hij een sprankelende opname van die geliefde ballades.

Van enig kind dat door zijn ouders op pianoles gestuurd werd om zich thuis niet te vervelen tot de mature artiest van nu: Seong-Jin Cho heeft een lange weg afgelegd. Toen hij op zijn eenentwintigste als eerste Zuid-Koreaan de hoofdprijs behaalde in Warschau, viel er een last van zijn schouders. Hij was zo blij omdat het betekende dat hij nooit meer aan wedstrijden zou moeten deelnemen. Het is veelzeggend over de haat-liefdeverhouding die deze fijnzinnige artiest heeft met competities. Zijn parcours was tot dan toe een opeenvolging van wedstrijddeelnames: van glansprestaties in het thuisland tot een derde plaats op het Tsjajkovskiconcours. In Zuid-Korea kreeg hij meteen na zijn overwinning in Warschau de status van een nationale ster. Zijn debuutalbum, vanzelfsprekend gewijd aan Chopin, stond een tijdlang op nummer één in de Koreaanse hitlijsten waarin doorgaans enkel popmuziek prijkt.

Als jonge pianist wist hij de renommee onmiddellijk te verzilveren door een aaneenschakeling van debuten met orkesten en samenwerkingen met nieuwe dirigenten. Zo wist Simon Rattle hem te strikken toen er in allerijl een vervanger voor Lang Lang moest gevonden worden voor een tournee met de Berliner Philharmoniker. Toch blijft hij opvallend kalm en bescheiden bij die aandacht. Voor hem telt de zielenrust die hem sindsdien vergezelt. ‘Voor ik de Chopinwedstrijd won, was ik vaak bezorgd’, vertelt hij in een interview. ‘Was ik wel in staat om een solorecital vol te houden? Ik was onzeker over mijn toekomst als pianist. Na de overwinning was ik op mijn gemak. Pianospelen ging vanaf toen veel vrijer.’

Studeren met het lichaam én de ziel

Technisch heeft Seong-Jin Cho niet meer zoveel te leren, maar de bekommernis om muzikaal te groeien is des te groter. Steeds iets interessants te vertellen hebben, zo heet zijn zoektocht. Terwijl hij als tiener eindeloos kon luisteren naar vertolkingen van pianisten die hij bewonderde, heeft hij intussen zijn studiegewoontes omgegooid. Als hij een nieuw stuk ontcijfert, is de partituur de enige informatiebron. Meer dan vier uur op een dag studeren, heeft weinig zin, merkt hij. Nadien is de concentratie toch niet meer optimaal. Oefenen betekent voor hem niet alleen vingerwerk, maar ook mentaal studeren of oefenen met de oren of met het hart. Of hij pakt het aan zoals dirigenten: als die een nieuw stuk onder de knie moeten krijgen, komt er aanvankelijk niet eens klank aan te pas. Enkel de partituur voedt het uitvoeringsconcept van het stuk. Alleen teksten over de componist of over de context van het werk bieden extra inspiratie. Pas wanneer hij het werk vanbuiten kent - dat duurt doorgaans drie tot vier weken -, luistert hij al eens naar andere pianisten.

Tekst: Véronique Rubens